Drodzy Chorzy!
Dziękuję Bogu za wszystkie indywidualne spotkania z wieloma osobami doświadczonymi krzyżem choroby, niepełnosprawności, czy wieku.

zdjęcie: canstockphoto.pl
2024-12-02
Zbliżający się koniec roku kalendarzowego jest okazją do wyrażenia wdzięczności Bogu i ludziom za dobro, które w Apostolstwie Chorych miało miejsce w mijającym czasie. Był to dziewiąty rok nowenny przed 100-leciem istnienia wspólnoty. Pozwólcie, że w niniejszym liście wspomnę o niektórych inicjatywach, które z pomocą łaski Bożej udało się podjąć w ostatnim czasie. Przedstawię je w kluczu: duszpasterskim, redakcyjnym i naukowym. Każdy z tych wymiarów pracy w Apostolstwie Chorych jest istotny i wpływa na całość rozwoju dzieła. Owocuje tym, że ponad 2 800 osób podjęło warunki przynależności do Apostolstwa Chorych!
Wymiar duszpasterski
Dziękuję Bogu za wszystkie indywidualne spotkania z ponad 100 osobami doświadczonymi krzyżem choroby, niepełnosprawności, czy wieku. Nieraz spotkania te były powiązane z odprawieniem mszy świętej przy łóżku chorego. Towarzyszenie chorym w ich domach jest nieco inne, niż posługa kapelanów w szpitalach, niemniej równie ważne. Towarzyszenie „parafialne” chorym z inicjatywy Apostolstwa Chorych – podobnie jak inne działania, np. te dotyczące Dni Chorego – jest pomocnicze w stosunku do zwykłego duszpasterstwa podejmowanego przez parafie: przez Księży Proboszczów, Wikariuszy i Wolontariuszy. Dziękuję im za ich zwyczajną, stałą duszpasterską pracę podejmowaną wobec chorych. I proszę ich, aby z niej nie rezygnowali. Ich praca często niewidoczna dla oka innych, wyraźnie jest dostrzeżona przez Pana Boga. Dla mnie bezpośrednie spotkania z chorymi stanowią wielkie umocnienie duchowe. Służą one jednak przede wszystkim samym chorym i starszym.
W 2024 r. Apostolstwo Chorych animowało w parafiach 23 Dni Chorego. Miało to miejsce głównie na terenie Archidiecezji Katowickiej. Ten wspólnotowy wymiar posługi wobec chorych historycznie stanowi w Apostolstwie podstawowe duszpasterstwo, w duchu naszej wspólnoty. Założyciel Apostolstwa Chorych, holenderski kapłan – Jakub Willenborg, pragnąc odnowić duchowo swoją parafię, zaprosił chorych parafian wraz z opiekunami do kościoła na tzw. triduum eucharystyczne. Owocem tego i kolejnych spotkań w holenderskim Bloemendaal stało się pomnożenie podobnych spotkań, nie tylko w jego parafii, w diecezji, czy w samym holenderskim Kościele, ale również poza granicami kraju. Jak wówczas, tak i dzisiaj, dobre przepowiadanie Słowa Bożego powiązane z sakramentami świętymi oraz nabożeństwem lourdzkim stanowią dla chorych wielką duchową pomoc w ich trudnym doświadczeniu. Równocześnie stają się w Kościele wyraźnym świadectwem chrześcijańskiej miłości! Aby zachęcić chorych do przybycia na Parafialny Dzień Chorego nieraz głosiłem niedzielną homilię poprzedzającą spotkanie z chorymi. Ważną rolę w organizacji tego Dnia odgrywają Wolontariusze. Są nimi często członkowie innych wspólnot parafialnych. W niektórych parafiach udaje się stworzyć pewien cykliczny rytm takich spotkań. Między innymi od wielu lat, z powodzeniem, każdego 13 dnia miesiąca w Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej w Turzy Śląskiej ma miejsce Dzień Chorych, który gromadzi nie tylko parafian. Przybywają na ten Dzień także wierni z Czech. Ksiądz Wiesław Hudek, Proboszcz Parafii, w duchu odnowionej posoborowej liturgii, z wielkim oddaniem prowadzi modlitwę i śpiew podczas tego Dnia Chorych. Dane mi było poprowadzić jeden z tych Dni, w październiku. Cykl regularnych spotkań z chorymi ma miejsce m.in. także w parafiach: Ducha Świętego w Wodzisławiu Śląskim, NSPJ w Katowicach-Murckach i Wniebowzięcia NMP w Katowicach.
Oprócz zwyczajnych parafialnych spotkań z chorymi w minionym roku miały miejsce nadzwyczajne, związane z pielgrzymkami, czy z innymi zgromadzeniami wiernych. Wspomnę o najważniejszych. Biskup Marek Szkudło animował kilka takich spotkań: na początku roku, 21 stycznia – Adorację Apostolstwa Chorych przy Bożym Żłóbku w panewnickiej bazylice, 13 maja – Archidiecezjalną Pielgrzymkę Chorych do Piekar Śląskich, w której uczestniczyło ponad 300 osób przybyłych z terenu całej Archidiecezji, wśród których swoją obecność zaznaczyli mieszkańcy ośrodków Caritas wraz z opiekunami. W dniach 7-12 września Biskup Marek Szkudło współprowadził wraz z Arcybiskupem Adrianem Galbasem SAC V Pielgrzymkę Chorych do Lourdes, w której uczestniczyło 185 pielgrzymów. Ponadto Arcybiskup Adrian Galbas SAC będący Delegatem Konferencji Episkopatu Polski ds. Apostolstwa Chorych poprowadził 59. Ogólnopolską Pielgrzymkę Apostolstwa na Jasną Górę. Uczestniczyło w niej ponad 2000 osób. Dzięki transmisji mszy świętej w Polskiej Telewizji wielu chorych mogło jednoczyć się duchowo z uczestnikami pielgrzymki.
26 sierpnia w Kaplicy Cudownego Obrazu na Jasnej Górze z okazji odpustu Matki Bożej Częstochowskiej dane mi było przewodniczyć Mszy świętej Apostolstwa Chorych. Zaś 20 maja w święto NMP Matki Kościoła, dzięki otwartości i zaproszeniu Duszpasterza Chorych Diecezji Bielsko-Żywieckiej, ks. Szczepana Kobielusa, przewodniczyłem Mszy świętej w ramach Diecezjalnej Pielgrzymki Chorych do Sanktuarium Matki Bożej w Hałcnowie koło Bielska-Białej. W pielgrzymce uczestniczyło ponad 200 osób. Warto podkreślić, że w Hałcnowie kultywuje się dawny zwyczaj modlitwy chorych za misjonarzy w święto NMP Matki Kościoła. Ten dzień jest Misyjnym Dniem Chorego. Uroczystości związane z Zesłaniem Ducha Świętego od samego początku Apostolstwa Chorych były ukierunkowane na duchowe wsparcie misjonarzy. Również w innych miejscach Diecezji Bielsko-Żywieckiej, najczęściej w sanktuariach maryjnych, odbywają się pielgrzymki gromadzące osoby chore i starsze.
Przywołam jeszcze jedno wydarzenie, które miało miejsce na początku roku – 8 stycznia. W ramach spotkania on-line konferencję pt.: „Krzyż, znak przekleństwa, który stał się znakiem błogosławieństwa” wygłosił ks. Krzysztof Wons SDS, Dyrektor Centrum Formacji Duchowej w Krakowie.
Istotnymi wydarzeniami dla członków Apostolstwa Chorych oraz tych, którzy poznają naszą wspólnotę, są rekolekcje. W minionym roku odbyły się dwie serie rekolekcji: w dniach 6-10 maja w Ośrodku Spotkań i Formacji im. św. Jadwigi w Brennej z 58 uczestnikami oraz w dniach 10-14 czerwca w Domu Rekolekcyjnym w Kokoszycach z 51 uczestnikami. Ważnym elementem tych duchowych ćwiczeń są spotkania w grupach – tzw. grupy dzielenia. W czasie tych spotkań uczestnicy swobodnie wypowiadają się na różne, nieraz trudne tematy, które są im bliskie. Ważną rolę w czasie rekolekcji spełniają Wolontariusze prowadzący te spotkania, za których posługę bardzo dziękuję. Spośród grona Animatorów chciałbym przywołać Małżeństwo Lucynę i Stanisława Mastalerzów oraz Siostrę Maxentię CSSE, których posługa w Apostolstwie nie tylko ogranicza się do czasu rekolekcji. W swoich środowiskach również animują duchowość Apostolstwa, będąc wsparciem dla wielu osób.
Przywołując rekolekcje, warto wspomnieć jeszcze o dwóch innych seriach. W dniach 29 stycznia-4 lutego dla mieszkańców Ośrodka dla niepełnosprawnych Miłosierdzie Boże z Borowej Wsi, Alicja Piasecka, Pracownik Ośrodka, zorganizowała wyjazd rekolekcyjno-rehabilitacyjny do Ośrodka Sebastianeum Silesiacum w Kamieniu Śląskim. Sebastianeum Silesiacum jest Ośrodkiem Rehabilitacyjnym świadczącym wiele pomocnych zabiegów rehabilitacyjnych dla osób z różnymi niepełnosprawnościami. Ponadto w dniach 23-24 marca z inicjatywy Anny Mazur-Gałki z Podkarpacia, w Częstochowie odbyły się rekolekcje dla rodziców dzieci chorych na mukowiscydozę w ramach corocznej Pielgrzymki na Jasną Górę Osób walczących z mukowiscydozą.
Od kilku lat Apostolstwo Chorych współpracuje z parafią Wniebowzięcia NMP w Katowicach, czego m.in. owocem są spotkania modlitewne obejmujące mszę świętą oraz adorację Najświętszego Sakramentu dla osób duchowo wspierających chorych modlitwą. W mijającym roku odbyły się te spotkania w następujących dniach: 13 lutego, 12 marca, 16 kwietnia, 18 czerwca, 24 września, 29 października oraz 19 listopada. 30 grudnia planowana jest w tej parafii msza święta kończąca roczną formację w Apostolstwie Chorych połączona ze spotkaniem opłatkowym dla osób zaangażowanych w posługę duszpasterską i redakcyjną. Mówiąc o kwestii duchowego wsparcia chorych, chciałbym dodać, że oprócz wyżej wymienionych spotkań, co tydzień odprawiam mszę świętą w intencjach przysyłanych do Sekretariatu w ramach tzw. Pogotowia Modlitewnego.
Duszpasterstwo chorych animowane przez Apostolstwo głęboko związane jest z duszpasterstwem na poziomie diecezjalnym, równocześnie jednak pragniemy rozszerzać je na wymiar ogólnokościelny. Wypływa to historycznie z faktu, że polscy księża prowadzący Apostolstwo Chorych po 1945 r. to repatrianci. Pochodząc z okolic Lwowa i mieszkając na Górnym Śląsku, naturalnie szukali kontaktu z chorymi ze swoich pierwotnych miejsc zamieszkania. Stąd najczęściej trafiali na Dolny Śląsk, czy na zachodnie tereny Polski, gdzie mieszkało najwięcej przesiedlonych Polaków.
Jak wyżej wspominałem, działania Apostolstwa Chorych są pomocnicze i wspierające duszpasterstwo w parafiach. Nic nie zastąpi tego pierwszego i podstawowego działania. Dlatego jeszcze raz kieruję podziękowania do wszystkich duszpasterzy chorych, do: Kapelanów szpitalnych, Księży Proboszczów i Księży Wikariuszy. Bez tego podstawowego wymiaru duszpasterstwa chorych nie byłoby możliwe nasze dotarcie do osób chorych, także przez miesięcznik „Apostolstwo Chorych”.
Nie tylko zagadnienia związane z miesięcznikiem, ale i całe duszpasterstwo chorych, stanowią podstawę rozmów z Arcybiskupem Adrianem Galbasem SAC, któremu za wielką otwartość i pochylenie się nad sprawami chorych w Kościele bardzo dziękuję. W 2024 r. miały miejsce 4 takie spotkania. 5 lipca, w przeddzień Pielgrzymki Apostolstwa na Jasną Górę, odbyło się także zebranie Diecezjalnych Duszpasterzy Apostolstwa. Pewne postulaty duszpasterzy zostały przekazane Arcybiskupowi Adrianowi Galbasowi SAC i Biskupowi Romualdowi Kamińskiemu, Przewodniczącemu Zespołu Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia. Zebrania diecezjalnych duszpasterzy służą m.in. temu, by księża mogli podzielić się doświadczeniem pracy w swoich diecezjach. Każda diecezja posiada własną specyfikę i związaną z nią historię, a co za tym idzie własne rozwiązania duszpasterskie, także i te związane z posługą wobec chorych. Wspólnie więc próbujemy siebie umacniać.
Oprócz duszpasterstwa chorych na poziomie parafialnym, czy szerszym, diecezje stworzyły również pewne instytucjonalne formy wsparcia chorych, starszych wiekiem i osób z niepełnosprawnościami. Na przykład w zeszłym roku Dom dla Niepełnosprawnych w miejscowości Piekoszów, będący oddziałem Caritas Diecezji Kieleckiej, świętował swoje 30-lecie istnienia. Podobny jubileusz w 2024 r. świętował Ośrodek Rehabilitacyjny pw. św. Rafała Archanioła w Rusinowicach, w Diecezji Gliwickiej. W przyszłym roku 30-lecie istnienia będzie obchodził Ośrodek dla Osób Niepełnosprawnych Najświętsze Serce Jezusa w Rudzie Śląskiej-Halembie, którego kapelanem od ponad 20 lat jest mój Brat – ks. Antoni. Dziękuję całej społeczności tego Ośrodka za wielkie otwarcie na Apostolstwo Chorych oraz współpracę w wielu wymiarach.
W sprawozdaniu działań Apostolstwa Chorych w wymiarze formacyjnym wobec kapłanów chciałbym dodać jeszcze dwa wydarzenia, które miały miejsce w mijającym roku. 17 kwietnia razem z ks. Marcinem Niesporkiem, Diecezjalnym Duszpasterzem Służby Zdrowia, w parafii św. Stanisława w Żorach poprowadziliśmy sesję formacyjną dla Księży Archidiecezji Katowickiej, zatytułowaną: „Duszpasterstwo chorych i umierających”. Księdzu Niesporkowi również pragnę podziękować za współpracę w wielu wymiarach posługi wobec chorych. Zaś w dniach 25-27 listopada wygłosiłem trzy konferencje o Apostolstwie Chorych w ramach okolicznościowych spotkań rejonowych dla Księży Diecezji Kieleckiej.
Wymiar redakcyjny
Apostolstwo Chorych w swojej posłudze od samego początku, zarówno w Holandii, jak i w Polsce, związane było z działalnością redakcyjną. Jak kiedyś, tak i dzisiaj, wydawanie miesięcznika to wielkie dzieło Bożej Opatrzności. Bez Bożej i ludzkiej pomocy nie bylibyśmy w stanie tego uczynić.
Obecnie „Apostolstwo Chorych” rozprowadzane jest w liczbie 25 600 egzemplarzy miesięcznie. Wszystkim pomagającym w kolportażu miesięcznika, na różnym poziomie – parafialnym, szpitalnym, czy innym – pragnę z serca podziękować. Bez Waszego zaangażowania miesięcznik nie trafiłby do odpowiednich Adresatów. Przy tej okazji pragnę podziękować wszystkim indywidualnym Prenumeratorom naszego miesięcznika.
Prowadzenie Redakcji „Apostolstwa Chorych” to działalność Sekretariatu. Obejmuje ona pracę administracyjną, redakcyjną, jak i kolportaż miesięcznika. Podejmują ją Panie: dr Renata Katarzyna Cogiel, Małgorzata Stempin i Danuta Dajmund. Oprócz w/w pracy w Sekretariacie Panie poświęcają wiele czasu na rozmowy telefoniczne oraz prowadzenie korespondencji mailowej i zwykłej z chorymi. Bardzo im dziękuję za każdy wymiar pracy w Sekretariacie, jak i poza nim, na rzecz Apostolstwa Chorych. Oprócz Pracowników posługę duszpasterską i redakcyjną podejmuje wielu Wolontariuszy, za których zaangażowanie również bardzo dziękuję. To między innymi redaktorzy tekstów komentarzy do Ewangelii z dnia. Codziennie teksty te publikujemy na stronie internetowej: www.apostolstwo.chorych.pl. Warto dodać, że naszą stronę codziennie czyta średnio ponad 200 osób. Ważną formą komunikacji dla nas jest także Facebook. Prosimy Was o stały kontakt z nami różnymi dostępnymi formami komunikacji, np. dzwoniąc do Sekretariatu w godzinach jego pracy.
Oprócz w/w zwyczajnych form komunikowania się redakcyjnego w Apostolstwie Chorych udało się w mijającym roku podjąć inne. Dwukrotnie Apostolstwo poprowadziło Mszę Radiową z Bazyliki Świętego Krzyża w Warszawie. 1 września animowało Mszę Telewizyjną z Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Krakowie Łagiewnikach. W każdy drugi wtorek miesiąca współprowadziło audycję w Radiu eM. Dwukrotnie gościło w Radiu Maryja w audycji dla chorych. 21 października rozpoczęło także cykl trzech audycji w Radiu Katowice ukazujących naszą wspólnotę w jej 100-letnim doświadczeniu historyczno-teologicznym.
W związku z przywoływanym redakcyjnym wymiarem pracy w Apostolstwie Chorych pragnę podziękować wszystkim, którzy przekazują ofiary materialne na rzecz wspólnoty. Bez materialnego wsparcia nie byłoby możliwe nie tylko redagowanie naszego miesięcznika, wydanie go i kolportaż, ale również prowadzenie całego dzieła Apostolstwa. Dziękuję więc za każdą ofiarę materialną przekazywaną przez parafie, jak i składaną przez indywidualnych Prenumeratorów miesięcznika.
Wymiar naukowy
Ten wymiar oddziaływania – naukowy – jest równie istotny, jak wcześniej wymienione. Teologia jest podstawą, ukierunkowuje działania duszpasterskie i redakcyjne w Kościele, nie tylko wobec chorych. Stąd teologiczny wymiar Apostolstwa Chorych niejako powinien być ukazany w pierwszej kolejności.
Pragnę bardzo podziękować mojemu Bratu, ks. Antoniemu, pracownikowi naukowemu Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego, za wielką pomoc, którą Apostolstwo Chorych otrzymuje dzięki jego namysłowi teologicznemu służącemu całej wspólnocie. W ostatnim czasie wydał on obszerną publikację pomagającą w duchowo-duszpasterskim ukierunkowaniu wspólnoty: „Apostolstwo Chorych. 100-letnie doświadczenie duchowe – podstawy teologiczne – perspektywy pastoralne”. Owocem jego namysłu teologicznego są m.in. dwa rodzaje tekstów, które publikujemy: pierwsze – związane z trzema warunkami przynależności do Apostolstwa i drugie, poprzez które na nowo odkrywamy głębię myśli tekstów ks. Jakuba Willenborga. Teksty ks. Willenborga po raz pierwszy zostały przetłumaczone na język polski.
W wymiarze naukowym warto dodać, że Apostolstwo współpracuje także z wieloma medykami, ukazując w miesięczniku ich teksty: artykuły, wywiady o tematyce prozdrowotnej. Współorganizowało również 6 lutego, wraz ze Śląskim Uniwersytetem Medycznym, Wydziałem Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego i Duszpasterstwem Służby Zdrowia Archidiecezji Katowickiej, sesję naukową w Górnośląskim Centrum Medycznym im. prof. L. Gieca w Katowicach-Ochojcu z okazji XXXII Światowego Dnia Chorego. Temat sesji brzmiał: „Samaritanus bonus. Ile służby jest w ochronie zdrowia? 40 lat Listu Apostolskiego św. Jana Pawła II Salvifici doloris”.
Całą pracę Apostolstwa Chorych koordynuje Zarząd naszego Stowarzyszenia, za którego cenne uwagi bardzo dziękuję. W 2024 r. odbyły się dwa Zebrania Zarządu Stowarzyszenia: 22 maja oraz 3 grudnia. Warto w tym miejscu przypomnieć, że Apostolstwo Chorych działa w ramach kościelnego Stowarzyszenia zatwierdzonego przez Konferencję Episkopatu Polski.
Moi Drodzy, bardzo Wam dziękuję za Waszą obecność, za Wasze ukryte, a jakże potrzebne dla Kościoła, we współczesnym czasie, duchowe działanie. Wzajemnie próbujemy się ubogacać: Wy – poprzez swoją modlitwę i ofiarowanie się, my – towarzysząc Wam. Piszę: „próbujemy”, bo w związku z krzyżem cierpienia, które niesie każda choroba, możemy jedynie starać się podejmować próby dotknięcia jego tajemnicy. Wspólnym spoiwem, które nam pomaga wzajemnie sobie służyć jest wiara. To dzięki Chrystusowi, którego kolejną pamiątkę Wcielenia będziemy wkrótce przeżywać, odnajdujemy sens trudnych doświadczeń naszego życia.
Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia pragnę Wam złożyć serdeczne życzenia. Niech Błogosławieństwo Bożej Dzieciny będzie dla Was źródłem wewnętrznego pokoju i radości, pomagając przezwyciężyć wszelkie duchowe mroki.
Zobacz całą zawartość numeru ►