Tobołki serca

Rozważanie do fragmentu Ewangelii Mt 19, 23-30
XX tydzień zwykły

„Łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do Królestwa niebieskiego”. Z pewnością wszyscy znamy to zdanie. Jezus wypowiada je po rozmowie z bogatym młodzieńcem, który pytał, co ma robić, aby osiągnąć życie wieczne. Gdy słyszy odpowiedź, że powinien sprzedać wszystko co ma i rozdać ubogim, a następnie pójść za Jezusem, odchodzi zasmucony. Ma bowiem wiele bogactw i nie potrafi się od nich uwolnić. To wydarzenie staje się dla Jezusa pretekstem, aby wypowiedzieć powyższe zdanie. O co w nim chodzi?

Można się czasem spotkać z opinią, że Jezus miał na myśli ciasną bramę w murach Jerozolimy, przy której wchodzący człowiek musiał pozostawić cały swój dobytek, aby móc przez nią przejść. Wówczas słowa Jezusa miałyby oznaczać, że bogaty człowiek nie zbawi się, jeśli nie uwolni się od swych bogactw. Tymczasem znaczenie słów Jezusa jest całkowicie inne. Według archeologów taka brama w czasach Jezusa nie istniała i powstała wiele wieków później. Jak więc rozumieć te słowa? Dosłownie? Ojcowie Kościoła komentując ten fragment Ewangelii, mówią o bolesnym oczyszczaniu w wąskiej bramie, gdzie od  człowieka „odrywane” są wszystkie nieuporządkowane pragnienia, przywiązania do dóbr, nieuporządkowane przyjemności itd.

Skoro czasem wiele trudności sprawia nam nawleczenie cienkiej nitki na igłę, zbawienie bogacza wydaje się czymś niemożliwym, podobnie jak niemożliwe jest przejście wielbłąda przez malutki otworek w igle. Mamy tu do czynienia z klasyczną hiperbolą, typową dla semickiej mentalności. Hiperbola jest to świadoma przesada, mająca na celu podkreślenie ważności jakiejś myśli. Kiedy matka mówi do dziecka: „Tysiąc razy już ci to powtarzałam” – jest to właśnie hiperbola. Przykładem biblijnej hiperboli jest także wypowiedź Jezusa o odcięciu ręki: „Jeśli twoja ręka jest powodem twojego grzechu, odetnij ją i wyrzuć. Lepiej bowiem będzie dla ciebie, gdy stracisz jedną część ciała, niż gdybyś miał cały być wtrącony do piekła” (Mt 5, 30). Jezus nie chce, abyśmy odcinali sobie ręce, lecz chce, aby człowiek za wszelką cenę wyzbył się grzechu, gdyż właśnie on może go zgubić na wieczność.

Podobne zjawisko występuje w rozważanym dzisiaj fragmencie Ewangelii. Jezus używa takiego porównania, aby podkreślić, że Bóg ma moc czynienia rzeczy zupełnie niemożliwych dla człowieka. Może On nawet przeprowadzić wielbłąda przez ucho igielne. Jezusowi nie chodzi więc ani o bramę w murach Jerozolimy, która wtedy nie istniała, ani o igłę. Bogaty młodzieniec chciał zbawić się sam, bez Jezusa. Odszedł zasmucony być może dlatego, że nie otrzymał od Jezusa pochwały, której z pewnością oczekiwał. Dlatego też Jezus wypowiada słowa o uchu igielnym, chcąc podkreślić, że nikt nie może zbawić się wyłącznie o ludzkich siłach. Zbawienie jest ostatecznie darem Boga. Tylko Bóg może uczynić rzeczy, które po ludzku wydają się niemożliwe.

Imię Jezus oznacza „Bóg zbawia” – i to jest najistotniejsza prawda, która płynie z dzisiejszej Ewangelii. Nikt nie może zbawić się o własnych siłach, choćby posiadał nawet największe bogactwa, wpływy i znajomości. Tylko Jezus ma moc usunąć z ludzkiego życia i serca ciążący balast. Tylko Jezus daje wolność. Tylko Jezus zbawia. Przed Bogiem nie liczą się więc układy i dobra pozycja. Bóg patrzy na serce – na to czy jest ono przywiązane do Niego, czy może raczej do świata. Serce przywiązane do Bożej miłości nie jest obarczone zbędnym ciężarem, jest wolne. Natomiast serce przywiązane do spraw świata jest niczym objuczony wielbłąd, któremu trudno swobodnie się poruszać. Ktoś z obciążonym sercem nie myśli o sprawach Boga, bo skupiony jest tylko na „dobrach”, które taszczy przez życie. Proszę dzisiaj Jezusa o serce wolne i o to, bym nie próbowała zbawiać się po swojemu.

Autorzy tekstów, Cogiel Renata Katarzyna, Rozważanie