O Bogu, który wzbudza grozę

Z Księgi Psalmów. Bóg jest pełen potęgi i siły. Proszę o otwarcie Pisma świętego na Psalmie 76.

zdjęcie: canstockphoto.pl

2022-04-01

Psalm 76, podobnie jak Psalmy 46; 48; 84; 87 i 122, określany jest jako „pieśń o Syjonie”. Jego myśl przewodnia skupia się wokół Jahwe, który z Syjonu (wzgórza na którym znajdowała się świątynia jerozolimska) roztacza swoje potężne rządy jako absolutny władca i sprawiedliwy sędzia całego świata.

Układ psalmu: wybór Syjonu na siedzibę Boga oraz potęga Boga (wersy 2-4); Bóg ujarzmiający agresorów i sędzia całej ziemi (wersy 5-10); wezwanie do hołdu i wychwalania Boga (wersy 11-13).

Psalmista, bez zbędnego wprowadzenia informuje, że Bóg wybrał sobie jeden z narodów, któremu odkrył cząstkę prawdy o swojej tajemniczej Istocie („dał się poznać w Judzie”, „wielkie jest imię Jego w Izraelu”) oraz w którym obrał sobie siedzibę (wersy 2-3). Hagiograf w wersie 3 zastosował pierwotną (bądź poetycką) nazwę Jerozolimy – Salem/Szalem (zob. Księga Rodzaju 14, 18; List do Hebrajczyków 7, 1.2). To w tym mieście Bóg pozwolił wybudować dla siebie świątynię, która w języku oryginalnym, czyli hebrajskim, została określona terminem sōk, który oznacza „szałas”, „schronienie”. Choć była to najpiękniejsza i najdroższa budowla jaką w tamtych czasach wybudowali Izraelici, dla Boga była ona zaledwie jak szałas, coś co jest, a jutro może już nie być. Obraz ten nawiązuje także do namiotu, w którym podczas wędrówki Izraelitów do ziemi obiecanej, jak i w początkach monarchii znajdowała się Arka Przymierza (zob. Księga Wyjścia 26; Druga Księga Samuela 7,1-2). Wers 4 zawiera zwięzły, poetycki opis pokonania wszystkich przeciwników Izraela, chcących naruszyć ziemską siedzibę Boga – Jerozolimę.

Passus 5-10 możemy podzielić na dwie mniejsze jednostki tematyczne. W pierwszej (wersy 5-8) czytamy o dostojności Boga (wers 5), o pogromie najlepszych wojowników wroga oraz tych, którzy spodziewali się, że złupią innych. Tymczasem, to oni zostali ujarzmieni i złupieni (wersy 6-7). Nikt i nic nie ostanie się wobec Bożego gniewu – to myśl kończąca tę jednostkę (wers 8), którą rozpoczęła metafora Boga wspanialszego od „gór wiecznych” (wers 5). To prawdopodobnie odniesienie do pięknych, a dla Izraelitów „odwiecznych” wzgórz Syjonu.

W drugiej części (wersy 9-10) czytamy o Bogu, który jest sędzią. Jego wyroki trwożą, zmuszają do zamilknięcia całą ziemię. Nie ma nikogo, kto mógłby podjąć dyskusję z budzącym grozę Bogiem. Cel tego rodzaju postępowania Boga jest jeden, zawsze ten sam – „ocalić wszystkich pokornych na ziemi” (wers 10). Ci, co źle się mają, nie zostaną zapomniani i porzuceni przez Boga. On jest gwarantem sprawiedliwości.

Ostanie wersy (11-13) uwidaczniają pozycję człowieka w odniesieniu do Boga. Wobec Jego gniewu ludzka złość (furia) rozpada się, a to co z niej pozostaje musi uznać autorytet Boga. To, co złe i brzydkie, przemienione przez Boga, staje się Jego ozdobą i chwałą, jak pas okalający i zdobiący wytworną szatę (wers 11; Księga Jeremiasza 13, 11). Psalmista wzywa rodaków oraz wszystkie ludy mieszkające wokół Syjonu, aby złożyli śluby i dary dla Jahwe (wers 12). Idea ślubów składanych Bogu jest znana także z innych Ksiąg biblijnych (zob. np. Księga Sędziów 11, 35; Druga Księga Samuela 15, 7-8; Księga Jonasza 1, 16). Najczęściej było one podejmowane w obliczu zagrożeń lub poważnych trudności. Ten, do którego wzywa orant, ma być owocem bojaźni i wdzięczności Bogu, który pokonuje agresorów i nie pozwala panoszyć się ludzkiej próżności (wers 13).

Psalm podkreśla potęgę i siłę Boga oraz gotowość jej użycia wobec narastającego i uporczywego trwania człowieka przy złu. Bóg może wykorzystać swoją siłę, by przeciwstawić się niszczycielskiej sile człowieka. To trudny psalm i mogący zadziwiać współczesnego człowieka, czasem już przekonanego, że wszystko mu wolno i wszytko jemu się należy. Cywilizacyjne uzbrojenie i przeświadczenie o własnej intelektualno-moralnej sile (wersy 4. 6-7) może utwierdzać go w tej postawie. Tymczasem Bóg jest Przerażający (wers 12). Słyszy tych, którzy jęczą w cierpieniu i wołają o sąd (wers 10).

Psalmista zachęca swoich rodaków i wszystkich innych ludzi, aby powrócili do Boga (wers 12). Powrócili ze ślubowaniem nawrócenia, wierności, normalności i pięknego życia z Bogiem. Człowiek, chociaż przemija na ziemi, jest istotą nieskończoną, a Bóg, chociaż niewidzialny z ziemi, jest istotą nieuniknioną. Kiedyś obie te istoty się spotkają. Bóg będzie wtedy albo przerażający albo miłujący. To jaki będzie wobec człowieka zależny wyłącznie od człowieka.


Zobacz wszystkie teksty numeru 

Autorzy tekstów, Ks. Wilk Janusz, Miesięcznik, Numer archiwalny, 2022nr04, Z cyklu:, Biblijne co nieco

nd pn wt śr cz pt sb

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Dzisiaj: 08.12.2024