Z dziejów Apostolstwa Chorych
Do Polski Apostolstwo Chorych sprowadzili sami chorzy. Najbardziej przyczyniła się do tego mieszkająca we Lwowie Adela Głażewska, osoba nieuleczalnie chora.
2013-06-06
W grudniowym numerze Albert Karkosz przywołał postać drugiego sekretarza Apostolstwa Chorych w Polsce ks. Jana Szurleja, kapłana o wielkim sercu, służącego osobom chorym i niepełnosprawnym. Idąc podobnym tropem – drogą odkrywania zakurzonych już nieco kart historii – chciałbym wrócić do samych początków Apostolstwa Chorych, jako instytucji służącej chorym i zatwierdzonej przez Kościół. Trudno określić, na jakim etapie historii pojawiła się duchowa droga ofiarowania przez chorych cierpienia w łączności z Chrystusem za Kościół Święty. Pamiętamy, że to Sam Chrystus umarł na krzyżu, ofiarując Swoje życie jako zadośćuczynienie za nasze grzechy. Również wielu świętych współcierpiąc z Chrystusem, ofiarowało swoje życie w różnych intencjach: o nawrócenie grzeszników, za misje, za kapłanów. Na przykład święta Małgorzata Maria Alacoque w drugiej połowie XVII wieku czy święta Teresa od Dzieciątka Jezus pod koniec XIX wieku.
Duchowość ofiarowania cierpienia w innych wspólnotach
Duchowa droga ofiarowania cierpienia miała swoje szczególne potwierdzenie w nauce Soboru Trydenckiego (1545–1563), który akcentował, iż Msza Święta jest Najświętszą Ofiarą. Nauka o bezkrwawej Ofierze Chrystusa podczas Eucharystii znajdowała później swoje konkretne odzwierciedlenie w duchowości poszczególnych osób oraz wspólnot religijnych. Wśród wielu inicjatyw związanych z duszpasterstwem chorych i z ich powołaniem do ofiarowania cierpienia myślę, iż warto przywołać kilka. Jedną z nich była Archikonfraternia Konającego Serca Jezusa i Matki Bożej Bolesnej założona przez francuskiego jezuitę Jeana Lyonnarda (1819–1887), zatwierdzona w 1867 roku przez Papieża Piusa IX. Założyciel Archikonfraterni był autorem poczytnej ówcześnie książki „Apostolat cierpienia”, której celem była duchowa pomoc osobom cierpiącym. Inną francuską wspólnotą była założona w 1914 roku przez Ludwika Peyrot Katolicka Unia Chorych. Do jej głównych zadań należało budowanie więzi między chorymi w celu „rozszerzenia doświadczenia duchowych owoców cierpienia”. Na początku XX wieku zostały utworzone także inne wspólnoty prowadzone przez chorych, przyjmujące charakter instytutów zarówno zakonnych, jak i świeckich, między innymi istniejące do dzisiaj Zgromadzenie Sióstr Jezusa Ukrzyżowanego. Z czasem powstawały kolejne wspólnoty, spośród których myślę, iż warto przywołać francuskie grupy działające również współcześnie: Amicitia, Katolickie Bractwo Chorych, Stowarzyszenie Chorzy i Świat, czy włoskie stowarzyszenie Cichych Pracowników Krzyża, prężnie rozwijające się w Polsce. Również w ostatnim czasie powstała wspólnota chorych zrzeszona w tak zwanym Niewidzialnym Klasztorze Jana Pawła II, mająca swoje początki we Francji. Wielość i różnorodność wspólnot jednoczących chorych i tym samym służących im nie prowadziła do konkurencyjności.
Ks. Jakub Willenborg i początki Apostolstwa Chorych w Holandii
Jedną z owocnie rozwijających się wspólnot chorych było Apostolstwo Chorych założone w 1925 roku przez holenderskiego kapłana, proboszcza Bloemendaal – ks. Jakuba Willenborga (1876–1945). Ks. Jakub inspirował się szczególnie życiem oraz dziełem świętego Jana Marii Vianney’a. Pod wpływem wizji duszpasterskiej świętego proboszcza z Ars, ks. Willenborg pragnął zjednoczyć duchowo chorych parafian w Bloemendaal, odnawiając tym samym chrześcijańskiego ducha swojej parafii. Celem jego działania wobec chorych stała się więc chęć ożywienia wiary w parafialnej wspólnocie. Środkami do zrealizowania tego celu były organizowane przez niego trzydniowe spotkania dla chorych oraz wydawanie specjalnego listu – miesięcznika. W 1925 roku ks. Willenborg wysłał po raz pierwszy 125 listów do chorych parafian. W Holandii „Apostolstwo Chorych” jako mała broszurka wydawane jest do dzisiaj.
Etap polski Apostolstwa Chorych
Do Polski Apostolstwo Chorych sprowadzili sami chorzy. Najbardziej przyczyniła się do tego mieszkająca we Lwowie Adela Głażewska, osoba nieuleczalnie chora. Natomiast rozpowszechnianiu duchowości ofiarowania cierpienia przysłużył się ks. Michał Rękas (1889–1964), kapłan lwowski. Dekretem z dnia 12 maja 1930 roku Abp Bolesław Twardowski, Metropolita lwowski, erygował Sekretariat Apostolstwa Chorych w Polsce z siedzibą we Lwowie. Jego pierwszym sekretarzem ustanowił ks. Rękasa (lata posługi ks. Rękasa: 1929-1964). Polski Sekretariat został przyłączony do centrali macierzystej w Bloemendaal. W kolejnych latach Apostolstwo Chorych dalej się rozszerzało, czego owocem było zatwierdzenie tej wspólnoty 12 sierpnia 1934 roku przez Ojca Świętego Piusa XI jako Unio Pia Prima Primaria (Pierwsza Podstawowa Unia Pobożna). W 1947 roku wspólnota Apostolstwa Chorych liczyła dwieście tysięcy członków na całym świecie. Po wojnie Polski Sekretariat Apostolstwa Chorych został zmuszony do opuszczenia Lwowa i znalazł życzliwe przyjęcie ze strony biskupa katowickiego Stanisława Adamskiego. Odtąd ma swoją siedzibę w Katowicach. Kolejnymi sekretarzami Apostolstwa Chorych w Polsce byli: wspomniany na początku – ks. Jan Szurlej (1914–1982, lata posługi ks. Szurleja w funkcji sekretarza Apostolstwa Chorych: 1964–1982). Z jego inicjatywy wspomnienie Matki Bożej Uzdrowienia Chorych, obchodzone 6 lipca, ustanowiono świętem patronalnym Apostolstwa Chorych w Polsce. Tego dnia, każdego roku, chorzy gromadzą się na Ogólnopolskiej Pielgrzymce Chorych i Niepełnosprawnych na Jasnej Górze. Następnie ks. Henryk Sobczyk (1942–1986, lata posługi: 1983–1986), ks. Czesław Podleski (1934-2009, lata posługi: 1986–2001), ks. Stanisław Michałowski (ur. 1958, lata posługi: 2001–2011). Trudno podać dokładną liczbę wszystkich obecnych członków Apostolstwa Chorych w Polsce. W okresie od maja 2003 roku do sierpnia 2012 roku, tysiąc dwustu siedemdziesięciu chorych zapisało się do wspólnoty Apostolstwa. Formalna przynależność do Apostolstwa Chorych dokonuje się poprzez zgłoszenie telefoniczne, bądź drogą listowaną. Również podczas rekolekcji ma miejsce uroczyste nabożeństwo wprowadzające do wspólnoty Apostolstwa Chorych.
