Bydgoskie Dni Bioetyczne

W tematykę konferencji wprowadził uczestników prof. Władysław Sinkiewicz, który podkreślił, że współczesne społeczeństwa narażone są na niebezpieczeństwo zaniku wrażliwości na cierpienie i krzywdę drugiego człowieka, troskę o prawe sumienie czy zdolność do poświęceń. Te zjawiska dotykają nie tylko społeczeństwa, ale skutkują także w edukacji i wychowaniu oraz obejmują różne dziedziny wiedzy, w tym także nauki humanistyczne i medyczne.

Pierwszym prelegentem był ks. prof. Tadeusz Biesaga, który poruszył zagadnienie „Etyka i moralność w medycynie XXI wieku – wyzwania i zagrożenia”. Ksiądz Profesor na samym początku zwrócił uwagę na to, że lekarze rozwijają się zawodowo, dbają o specjalizacje, ale brakuje im wykształcenia humanistycznego, zwłaszcza z dziedziny etyki. Następnie omówił dwie przeciwstawne sobie etyki: etykę kontraktualistyczną, w myśl której proces leczenia przebiega na podstawie kontraktu między lekarzem a pacjentem, oraz etykę dobra pacjenta.

Jako drugi wystąpił dr Błażej Kmieciak, który przedstawił wykład na temat: „Klonowanie człowieka i inżynieria genetyczna – nauka w służbie postępu, fantazji czy szaleństwa?” Prelegent zauważył, że chociaż klonowanie jest prawnie zabronione, to jednak wciąż budzi zainteresowanie wielu naukowców. Dlatego podkreślił, że przepisy prawne nie wystarczą, potrzebny jest trening moralny, którego ważnym elementem jest pytanie o motywy i możliwe skutki podejmowanego działania. Pan Kmieciak przedstawił też cele oraz zagrożenia badań nad klonowaniem człowieka.

Kolejnym mówcą był dr hab. Jakub Pawlikowski, którego referat dotyczył zagadnienia „Bezdroża współczesnej medycyny a sumienie lekarskie”. Pan Pawlikowski najpierw wyjaśnił, czym jest sumienie, przypomniał, że dla właściwego wypełniania swoich zadań lekarz powinien zachować swobodę działania w oparciu o własne sumienie oraz ukazał okoliczności, w których to sumienie może we współczesnej medycynie zboczyć na bezdroża.

Ostatni wykład w tej części konferencji został wygłoszony przez prof. Jana Duławę i był próbą odpowiedzi na pytanie „Czym jest, a czym nie jest medycyna?” W oparciu o różne definicje słownikowe prelegent wyjaśnił, że medycyna jest nauką, która łączy w sobie nauki przyrodnicze i nauki humanistyczne, ale jest też sztuką i rzemiosłem. Prof. Duława przypomniał, że nie ma sztuki bez wcześniejszego opanowania rzemiosła, jednak o ile dla artysty czy rzemieślnika podnoszenie kwalifikacji jest wymogiem rynkowym, o tyle w przypadku lekarza jest obowiązkiem moralnym. Niedopuszczalne jest natomiast patrzenie na medycynę jako biznes.

Druga część konferencji, po przerwie kawowej, zdominowana była przez panie. Rozpoczął ją wykład red. Marzeny Nykiel, poświęcony zagrożeniom bioetycznym, kulturowym i socjologicznym wynikającym z ideologii gender. Pani Redaktor zwróciła uwagę, że podstawą świata kultury jest natura i jeśli na tym etapie nie ma właściwego rozpoznania prawdy, to wszystkie wytwory człowieka są zafałszowane. Podstawową prawdą o człowieku jest fakt, że jest on kobietą lub mężczyzną, tymczasem ideologia gender tę prawdę odrzuca, uważając, że płeć jest skutkiem wychowania we wczesnych latach życia.

Następnie głos zabrała dr hab. Dorota Kornas-Biela, która ukazała niepomyślną diagnozę prenatalną jako wyzwanie dla rodziców i personelu medycznego. Prelegentka zauważyła, że niepomyślna diagnoza na temat stanu zdrowia oczekiwanego dziecka jest zawsze trudniejsza do przyjęcia przed jego urodzeniem niż po. Decyzja rodziców po usłyszeniu złej diagnozy ma wpływ na całe późniejsze życie zarówno osób decydujących, jak pozostałych członków rodziny. Tymczasem w takiej sytuacji rodzice często zostawiani są sami sobie.

Niejako odpowiedzią na wnioski prelegentki był wykład mgr Justyny Gajos, która zaprezentowała nową formę wsparcia w trudnych dylematach etycznych, jaką jest działająca w Krakowie Poradnia Bioetyczna.

Ostatni w ramach konferencji wykład zaprezentowała dr hab. Małgorzata Krajnik, która podjęła próbę odpowiedzi na pytanie: „Czy pacjent u kresu życia potrzebuje opieki duchowej?” Pani Krajnik podkreśliła, że pacjent nie może umrzeć wyleczony, ale może umrzeć uzdrowiony, a takie podejście do pacjenta na ostatnim etapie jego życia wymaga innych kompetencji niż wyłącznie lekarskie. Temu „uzdrowieniu” pomaga otwartość na potrzeby pacjenta, zrozumienie, jak trudne jest mierzenie się z własną śmiercią, oddawanie siebie „po kawałku”, zawierzanie siebie drugiej osobie.

Podczas konferencji miała wystąpić także Kaja Godek, która miała podjąć temat: „ Troska o życie każdego dziecka poczętego jako wyzwanie dla państwa i społeczeństwa”. Pełnomocnik obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej „Zatrzymaj Aborcję” w nocy trafiła do jednego z bydgoskich szpitali.

Organizatorami konferencji były Bydgoska Izba Lekarska i Kujawsko-Pomorska Szkoła Wyższa we współpracy z Fundacją na Rzecz Rozwoju Kardiologii i Fundacją Wiatrak. Oprócz środowiska naukowego, w konferencji uczestniczył bp Jan Tyrawa, ordynariusz diecezji bydgoskiej, rektor KPSW prof. nadzw. dr hab. Helena Czakowska, przedstawiciele duchowieństwa, klerycy seminarium, studenci i dziennikarze. Bydgoskie Dni Bioetyczne miały odbyć się na terenie Collegium Medicum UMK w Bydgoszczy, jednak po petycji Partii Razem uczelnia wycofała swój patronat. Partia wystosowała list do władz UMK, w którym domagała się odwołania konferencji, uzasadniając, że wydarzenie nie będzie miało związku z nauką, a jedynie z promowaniem poglądów religijnych.

Autorzy tekstów, S. Aleksandra, Najnowsze